اثر سطوح نیتروژن و تنش های رطوبتی و شوری بر عملکرد و ترکیب شیمیایی گندم (triticum aestivum l.)

شوری آب و خاک و کمبود منابع آب از جمله مشکلات بخش کشاورزی به شمار می رود. استفاده بهینه از کودهای شیمیایی یکی از راه های کاهش اثرات مضر تنش های شوری و خشکی است. به منظور بررسی اثرات تنش های شوری و خشکی و نیتروژن بر عملکرد و ترکیب شیمیایی گندم، یک آزمایش گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی طراحی و اجرا شد. شوری در سه سطح ( 0، 4 و 8 دسی زیمنس بر متر از منبع کلرید سدیم)، تیمارهای رطوبتی در سه سطح ( 100، 85 و 70 درصد ظرفیت زراعی) و نیتروژن در سه سطح ( 0، 75 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم از منبع اوره) استفاده شد. تنش شوری و خشکی سبب کاهش ارتفاع گیاه، تعداد سنبله، وزن خشک ریشه، کاه و کلش و وزن هزار دانه گندم شد. هر دو تنش سبب کاهش غلظت عناصر نیتروژن، پتاسیم، کلسیم و منیزیم در ریشه، کاه و کلش و دانه گندم شد. افزایش غلظت سدیم و کلر در نتیجه اعمال تنش شوری و خشکی در هر سه قسمت مذکور گندم مشاهده شد. کاربرد نیتروژن سبب افزایش وزن خشک ریشه، کاه و کلش، وزن هزار دانه، ارتفاع گیاه و تعداد سنبله گندم گردید. همچنین کاربرد نیتروژن غلظت نیتروژن، پتاسیم، کلسیم را در ریشه، کاه و کلش و دانه و غلظت منیزیم ریشه و دانه گندم را افزایش داد، ولی اثری بر غلظت منیزیم کاه و کلش نداشت. کاربرد نیتروژن سبب کاهش غلظت سدیم و کلر در کاه و کلش و دانه گیاه شد، اما اثر معنی داری بر غلظت سدیم و کلر ریشه نداشت.